In zijn beschrijving van het Amerikaanse Stockpile Stewardship Programme (Z 21 aug) toont Menno Steketee zich wel erg ontvankelijk voor de officiële redenen die er voor dat programma gegeven worden.
Die luiden dat dit tien jaren durende 45 miljard dollar kostende programma dient om de kernwapens van de VS geloofwaardig te houden, dat wil zeggen geschikt om in te zetten. Niet zo vreemd gezien het feit dat de VS ook vasthoudt aan haar nucleaire doctrine. Maar een niet onbelangrijke bijkomstigheid is dat de geavanceerde simulaties en installaties het mogelijk maken om nieuwe kernwapens te ontwikkelen. Die mogelijkheid noemt Steketee, maar hij verzuimt om een regeringsdocument aan te halen dat al meer dan een jaar geleden gepubliceerd werd door niet-gouvernementele organisaties die het programma kritisch volgen. In dat zogenaamde ‘Green Book‘ staat dat onder het programma bestaande nucleaire wapens uiteindelijk zullen worden vervangen. (persbericht Los Alamos Study Group 20.04.1998). Het is dus niet alleen mogelijk om nieuwe kernwapens te ontwikkelen, men is het ook daadwerkelijk van plan.
Ook is in het artikel geen enkele verwijzing te vinden naar de politieke context. Er woedt een harde strijd in het Amerikaanse Congres over de ratificatie van het teststopverdrag dat de aanleiding vormde voor het Stewardship Programme. Een aantal belangrijke senatoren, geleid door de conservatieve Jesse Helms, zet zich momenteel in om die ratificatie te blokkeren. Omdat China noch Rusland geratificeerd hebben, betekent dit dat het verdrag zelf op losse schroeven komt te staan.
De handtekening van India en Pakistan, die aan het begin van een kernwapenwedloop staan, zijn ook noodzakelijk om het verdrag in werking te laten treden. De kans dat zij die ook werkelijk zetten wordt natuurlijk minimaal als de drie kernwapenstaten niet tekenen.
De luchtige manier waarop Steketee het teststopverdrag afdoet als niet meer dan ‘een intentieverklaring’ die op elk gewenst ogenblik (namelijk als een ondertekenaar dat nodig acht in het licht van ‘supreme national interest‘) kan worden geschonden, doet het ergste vrezen voor de kansen op verdere stappen naar nucleaire ontwapening.
NRC